ලෝක පූජිත විද්‍යා ලේඛක හා අනාගතවේදී ශ‍්‍රීමත් ආතර් සී. ක්ලාක්ගේ ළමා කාලය ගැන හා අප‍්‍රකට හා රසවත් තොරතුරු රැසක් කැටි කර ගත් ‘තරු අතරට ගිය දරුවා’ නම් පොතින්:
වෙරළේ හැදුණු දරුවා
ශ‍්‍රී ලංකාවේ දකුණුදිග වෙරළබඩ ගමක් වූ කොග්ගල උපන් මාටින් වික‍්‍රමසිංහ ලේඛකයා කුඩා වියේදී බොහෝ විට තනිවම මුහුදු වෙරළේ කල් ගත කරමින් ජීවීන් හා වෙරළ පරිසරය නිරික්සූ සැටි ලියා තිබෙනවා. ජීව ලෝකය හා පරිනාමය ගැන ඔහුගේ කුතුහලය මතුව ආවේ මේ පරිසරයෙන්.
කොග්ගලින් සැතපුම් දහස් ගණනක් ඈත එංගලන්තයේ වෙරළබඩ ගම්මානයක ඉපදී හැදුණු ආතර් ක්ලාක් ලේඛකයා ද කුඩා වියේ බොහෝ වේලා වෙරළේ ගත කළා. වෙරළ හා සාගරය අතර නිරන්තර ගනුදෙනුව ඔහු විස්මයට පත් කළා.
ගම අසල සමීපතම මුහුද වූයේ බි‍්‍රස්ටල් ඕඩයයි. ලෝකයේ වඩදිය-බාදිය පරතරය ඉතා වැඩි ස්ථානයක් ලෙස බි‍්‍රස්ටල් ඕඩය හැඳින්වෙනවා. මේ අවට වෙරළ ශ‍්‍රී ලංකාවේ තරම් මනරම් නොවුවත් වසරේ උණුසුම් මාසවල අවට ගම් හා නගරවල බොහෝ දෙනකුට විවේකී විනෝදය ලබා දෙන තැනක්.
මුහුදු වෙරළට යන ක්ලාක් දරුවා පැය ගණන් එහි සෙල්ලම් කරනවා. රළ බිඳෙන සැටි හා වෙරළේ නොයෙකුත් ජීවින් සමීපව නිරික්සනවා. නිරායාසයෙන් ම වාගේ පිහිනීමටත් ඔහු පුරුදු වුණා. සමහර වේලාවට මුහුදු රළ ප‍්‍රචන්ඩ වූ විටත් ඔහු මුහුදේ පිහිනීම කළේ වෙරළබඩ අසල්වැසියන් සංත‍්‍රාසයට පත් කරවමින්. එහෙත් තම ආරක්‍ෂාව ගැන හොඳ තක්සේරුවක් කවදත් ඔහුට තිබුණා.
කුඩා වියේ පටන්ම සාරගරයට ඇලූම් කළ ආතර්, සොබා දහමේ ප‍්‍රවාහයන් සමීපව අධ්‍යයනය කළේ මේ පරිසරයේයි. සාගරය හා අභ්‍යවකාශය අතර සමානකම් ඔහු කල් තබා හඳුනා ගත්තා.
සාගරයෙන් නොදුරු තැනෙක ජීවිතයේ මුල් දශක දෙක ගත කළ ඔහු, ශ‍්‍රී ලංකාවේ පදිංචි වූ පසු දිගටම සිටියේ විනාඩි කිහිපයකින් මුහුද අයිනට යා හැකි තරම් දුරකින්.
කුඩා වියේදී තමන් මහත් සේ ඇලූම් කළ සාගරයට යළිත් සමීප වීමට ලැබීම ශ‍්‍රී ලංකාවේ පදිංචිවීමේ තවත් එක් වාසියක් බව ක්ලාක් ලියා තිබෙනවා.
ශ‍්‍රී ලංකා මුහුදු වෙරළේ හැකි තරම් කල් ගෙවන්නට ඔහු උණවටුන වෙරළ සමීපවත්, හික්කඩුව වෙරළාසන්නවත් කුඩා නිවහන් දෙකක් පවත්වා ගෙන ගියා. මුහුදු වෙරළට වී පොත් කියැවීම මෙන්ම චිත්ත සමාධිය සඳහා මුහුදු රළ බිඳෙන සැටි බලා සිටීම ද ඔහුගේ ප‍්‍රියතම ක‍්‍රියාවක් වුණා.
එක් තැනෙක ක්ලාක් මෙසේ කියනවා: ‘‘මා උපන්නේ වෙරළබඩ ගම්මානයක. බෙහෙවින් වක‍්‍රාකාර වූත් විශාල වූත්, බි‍්‍රස්ටල් ඕඩය අබියස වෙරළෙහි මගේ ළමා කාලය ගෙවී ගියා. එහෙත් වයස 10 පමණ ඉක්ම වූ පසු නිතිපතා මුහුදට ළං වීමේ අවකාශය නැති වී ගියා. ටවුමේ පාසලට, සිවිල් සේවයට, හමුදා සේවයට, සරසවියට හා ඉනික්බිති වෘත්තීය ලේඛන කලාවට මා යොමු වුණා. එවිට මුහුද අසලට යා හැකි වූයේ නිවාඩුවකට පමණයි. මා යළිත් මුහුදේ අසිරිමත් ආකර්ශනයට නතු වූයේ ශ‍්‍රී ලංකාවේ පදිංචියට පැමිණි පසුයි. එහි දකුණු දිග වෙරළ තීරය මගේ උපන් බිමෙහි වෙරළට වඩා දැකුම්කළු හා උණුසුම් වුවත් එය නිතර සිහිපත් කරන්නේ ළමා වියේ මට බෙහෙවින් සමීප වූ වෙරළ හා මුහුදයි.’’
1955-56 වසරවල මාස කිහිපයක් තිස්සේ මෙරට සාගර ගවේෂණය කරමින් ඔහු ලද අත්දැකීම් කැටි කොට ක්ලාක් 1957දී දේශාටන පොතක් ලිව්වා (The Reefs of Tapronane). එය 2012දී මනෝ ප‍්‍රනාන්දු විසින් ‘‘ලක්දිව සාගර පත්ල’’ නමින් සිංහලට පරිවර්තනය කොට තිබෙනවා.
‘‘කිමිදුම්කරුවකු ලෙස මා ලංකා දුපතට මුලින්ම ආකර්ෂණය වූයේ මේ කොරල්පර පිරි සාගරය නිසා. ඒ කොරල්පර විසින් රැක ගනු ලබන දිවයිනේ ඇතුළත සොබා හා සාංස්කෘතික අසිරිය මා හඳුනා ගත්තේ ඉන් පසුවයි.’’
1972දී ලියූ ලිපියක මෙසේ කියනවා: ‘‘ශ‍්‍රී ලංකා දුපතේ වසන වනජීවින් සියවස් ගණනක සිට ලෝකයා දැන සිටියා. එහෙත් දුපත අවට මුහුදේ වනජීවි අසිරිය දැක ගත් පළමුවන පරම්පරාව වන්නේ අපියි. එය ගොඩබිම වනදිවියටත් වඩා විචිත‍්‍රයි. ලක් වෙරළට සමීපව නොයෙක් තැන්හි පිහිටා ඇති කොරල්පර කෙතරම් විසිතුරු ජීවින්ගෙන් පිරී ඇත්දැයි දුටු විට අප විමතියට පත් වුණා.’’
නොයෙක් අවස්ථාවල මෙරට භෞමික හා සාගර අසිරිය ගැන වර්ණනාත්මකව ක්ලාක් ලියූ ලිපි හා නිපද වූ ටෙලිවිෂන් වැඩසටහන් නිසා ශ‍්‍රී ලංකාවට ලොව පුරා අතිවිශාල යහපත් ප‍්‍රචාරයක් නොමිළේ ලැබුණා.
තරු අතරට ගිය දරුවා: ආතර් සී. ක්ලාක්ගේ ළමා කාලය පොතක් ලෙසින්
Open Minds! (formerly: Moving Images blog) 